Şizofreni, bireyin gerçekliği olduğundan uzak bir şekilde yorumlayarak gerçek ile gerçek dışı olanı birbirinden ayıramadıkları ciddi bir hastalıktır. Kişinin çevresi, arkadaşları ve ailesi ile olan ilişkilerini önemli derecede bozmaktadır. Şizofreni hastaları gerçek ile gerçek dışı olanı birbirinden ayıramadıklarından dolayı günlük hayatlarını olumsuz etkileyecek düşünceler edinirler. Tüm bunların yanında gün içinde anormal davranışlar sergileme, kişileri değiştirmeye yatkınlık ve gerçek olmayana inanmak gibi sorunlar da yaşayabilmektedirler.
Şizofreni, sürekli tedavi gerektiren ve ömür boyu süren bir psikiyatrik hastalıktır. Uygulanan doğru tedaviler ile şizofreni kontrol altına alınabiliyor. Tedaviler sayesinde kişinin günlük hayatında şizofreni dolayısıyla sergilediği davranışlar kontrol altına alınır. Kişinin arkadaşları, çevresi ve ailesi olan ilişkileri iyiye doğru giderek yaşam kalitesi artar.
Medya tarafından, filmlerde ve dizilerde şizofreni hastaları saldırgan ve kontrol edilemez birer birey gibi yansıtılıyor. Fakat durum bu gösterilenden çok uzaktır. Şizofreni hastalarında şiddete yönelme, çoklu kişilik veya bölünmüş kişilik durumları yoktur. Bireyler doğru tedaviyi aldığı süreçte normal bir kişi gibi olur ve ilişkileri iyi yolda ilerler.
Şizofreni Nedenleri Nelerdir?
Şizofreni hastalığının nedeni tam olarak bilinmemek ile beraber hastalığın gelişmesinde beyin kimyasındaki bozukluklar ve çevresel faktörlerin etkili olduğu bilinmektedir. Ailesinde şizofreni veya farklı bir psikotik hastalık geçmişi bulunan kişilerin şizofreni hastası olma ihtimali daha yüksektir.
Şizofreni nedenini belirleyebilmek için nöro görüntüleme çalışmaları yapılıyor. Yapılan nöro görüntüleme çalışmaları sonucunda şizofreni hastalarının beyin sinin sisteminin sağlıklı bireylere göre farklı olduğu gözlemektedir. Fakat bilim dünyası bu konuda bir kesinliğe varamamıştır. Günümüzde şizofreni nedeni belirlemek için yapılan çalışmalar son hızda devam etmektedir.
Şizofreni Belirtileri
Şizofreni hastalığı da birçok hastalık gibi hafif seyrederek başlar. İlerleyen zamanlarda bireyin çevresi tarafından çoğu şeyin farklılaştığını rahatlıkla fark edilir. Çünkü şizofreni bireyin duygu ve düşüncelerini doğrudan etkilemektedir. Bu durum kaçınılmaz bir şekilde kişinin günlük hayatındaki ilişkilerini olumsuz yönde etkiliyor. Şizofreni hastalığının başlıca belirtileri şunlardır;
- Şizofreni hastaları gerçek olmayana inanma durumu görülmektedir. Bunlara hayaller ve sanrılar denilmektedir. Hasta birey birinin onu sürekli takip ettiğini, tacize uğradığını, ünlü olduğunu, özel güçlerinin olduğunu, birinin ona aşık olduğunu düşünebilir. Yani birey tüm hareketlerin, söylenenlerin kendisine yönelik olduğunu düşünür.
- Yaygın olarak hastalar halüsinasyonlar görmektedir. Halüsinasyon, gerçekte var olmayan şeyleri görme veya duyma olarak nitelendiriliyor. Hastalar bu durumu genellikle işitme yolu ile yaşanabilirken diğer duygularda da görülür. Bu durum hasta işi tarafından gerçekten farksız olarak hissedilmektedir.
- Kişi düzensiz bir düşünce içinde olduğundan konuşurken zorlanmaktadır. Kendini ifade ederken oldukça zorlanır hatta bazen ifade bile edemeyebilir.
- Hareket bozuklukları görülebilir. Kimi zaman büyük bir olaya çok tepkisiz kalırken kimi zaman küçük bir olaya büyük tepkiler gösterebilir. Genelde gereksiz ve çocuksu hareketler hastalarda görülen belirtilerden biridir.
Tüm bunların dışında daha birçok belirti bulunmaktadır. Bir kişi eğer şizofreni ise büyük ihtimalle bu durum ilerleyen zamanlarda fark edilecektir. Çünkü kişi iletişim kurmayı yavaş yavaş bırakır, çevresindekilerden şüphelenir, garip davranışlar sergiler. Semptomlar ara sıra görülebilirken, sürekli de görülebilmektedir.
Şizofreni Hastalarına Nasıl Yardım Edilir?
Şizofreni hastaları genelde bulundukları durumun ciddiyetini ve tıbbı müdahale gerektiren durumun içinde olduklarını anlayamazlar. Bu yüzden şizofreni bir bireyin arkadaşları ve ailesine önemli görevler düşmektedir. Hasta ile konuşulmalı ve içinde bulunduğu durum anlatılarak profesyonel destek alması gerektiğini belirtmelidir. Fakat kişiyi bu duruma ikna etmek oldukça zor bir durum olmaktadır. Şizofreni ne kadar erken tedavi edilmeye başlar ise hasta, çevresi ve kendisi için daha iyi duruma o kadar erken ulaşır.
