Ofsayt, neredeyse birçoğumuzun bildiği ama anlatamadığı ve futbol ile ilgisi fazla olmayan kişilerinde anlam veremediği durumlardan biridir. Bir maç izlediğimizde ofsayt terimini sıklıkla duyarız. Ofsayt genelde bir golü geçersiz kılar veya yapılan bir atağı durdurur ve hemen ardından aklımızda çeşitli soru işaretleri belirir. Ofsayt nedir? Hangi pozisyonlar ofsayt olur? Ofsayt sonrası ne olur? Gibi soruların hepsini yazımızda cevapladık. Daha fazla bilgi için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz
Ofsayt Nedir?
FIFA oyun kuralları kitabı ve FIFA genel sekreterliğinin açıklamasında göre ofsayt bir futbol maçında oyunculardan birinin ayağı, kafası ve vücudundan herhangi bir bölgesinin rakip takımın kale çizgisine toptan ya da sondan ikinci rakip oyuncudan daha yakın olması durumunda pozisyon ofsayt olmaktadır
Ofsayt kuralının kısaca tanımı budur. Genelde ilk defa öğrenecek olanlar için içinden çıkılmaz ve karışık bir durum gibi gözükmesinin en büyük nedenlerinden biri ofsayt kuralını bilmeyen kişilere anlatılırken kafa karıştırıcı olan ‘son adam, ikinci adam kaleci ile karşı karşıya’ gibi ifadelerin anlaşılır olmadan kullanılmasıdır.
Ofsayt kuralı aslında çok karmaşık bir terim değildir fakat çokça detay ve istisna barındırmasından dolayı biraz kafa karıştırıcı olabiliyor. Ofsayt pozisyonlarını maçlarda izleyerek yorumlamak ve analiz etmek en iyi anlama yollarından biridir.
Genelde derbilerde veya milli maçlarda büyük tartışmalar çıkaran ofsayt olarak sanılan ama ofsayt olmayan durumlardan bazıları şunlardır;
- Takım kendi yarı sahasında bulunuyor ise ofsayt durumu gerçekleşmez. Bir pozisyonun ofsayt olabilmesi için hücumdaki oyuncuların rakip yarı sahasında bulunması gerekiyor.
- Eğer oyuncu kaleci ile arasında oyuncu bulunmamasına rağmen topun arkasında bulunuyorsa bu pozisyon ofsayt olarak değerlendirilmez. Ofsayt olabilmesi için oyuncunun topun önünde bulunmalı.
- Sondan ikinci rakip hücum yapan takımın oyuncularından herhangi biri ile aynı hizada bulunuyorsa bu durumda ofsayt olmaz. Ofsayt olabilmesi için rakip oyuncunun önünde bulunması gerekiyor.
- İçinde bulunulan durumun ofsayt olmasına rağmen topun atak yapan takımın oyuncusuna rakip takımın oyuncularından birinin müdahalesi sonucu ulaşır ise pozisyon ofsayt olmaz.
Futbol maçlarında ofsayt pozisyonunda bulunan oyuncuya topun taç, köşe vuruşu, kale vuruşu durumlarında pozisyon ofsayt olsa bile ofsayt sayılmamasının nedenlerinden biri oluyor.
Ofsayt Pozisyonu Sonrası Ne Olur?
Ofsayt kuralının ihlal edildiği zaman hakem ofsayt bayrağını kaldırarak pozisyonun ofsayt olduğunu belirtirler ve bunun üzerine oyuna müdahale edilerek durdurulur. Rakip takıma ofsayt pozisyonunun gerçekleştiği noktadan endirekt serbest vuruş kullanma hakkı verilir. Ofsayt pozisyonunda avantaj diye bir durum söz konusu olmaz.
Ofsayt Kuralı Neden Gerekli?
Ofsayt kuralı ile karşılaştığımızda genelde neden böyle bir kuralın gerekli olduğunu sorgularız ve araştırmaya başlarız. Ofsayt kuralının temel amacı futbol maçlarında gol atmanın oldukça kolay bir durum olmasını engellemektir.
Kural sayesinde kalenin önünde sinsice gol atmak için bekleyen ve tembel olarak adlandırılan oyuncuların kolayca gol atmasının önüne geçilmiş olunuyor. Bir örnek ile bu durumu açıklayacak olursak bir futbol maçı hayal edin. Tüm oyun oynanırken sadece rakip sahasında gol atmak için sinsice pozisyonu bekleyen bir oyuncu bulunuyor ve bu oyuncunun ayağına top ulaştığı zaman rakip takımın savunma hakkı elinden alınmış oluyor. Ardından ayağına top ulaşan ve rakip sahasında sinsice gol pozisyonu bekleyen oyuncu kaleci ile karşı karşıya kalarak oldukça kolay şekilde gol atabilir duruma geliyor.
Bu durumu hile olarak nitelendirme kararı alınmış ve ofsayt kuralı oluşturulmuş, gol atabilmenin kolay bir durum olmasının ve karşı takıma haksızlığın önüne geçilmiştir.
