Uykularımızı olumsuz şekilde etkileyen kabuslar ve halk arasında karabasan olarak adlandırılan durum çoğumuzu tedirgin etmektedir. Bu durumların oluşmasının en büyük nedeni içinde bulunduğumuz psikolojik durum ve günlük yaşantımızda yaşadığımız çeşitli olaylardır. Kabus veya karabasan gibi durumları sıklıkla yaşadığımız da sinir bozucu, günlük hayatımızı olumsuz etkileyecek seviyeye gelebiliyor.
Kabus Nedir?
Kabus uykumuzun REM evresinde görülür. REM evresi uykuda rüya gördüğümüz doğal bir evredir. Kabus genellikler kişinin yaşadığı kötü olaylar veya travmaların birer yansımasıdır. Kabuslar korkulu rüyalar olup kaygı, öfke, utanç, tiksinti gibi olumsuz duygular içerir. Kabuslar çoğu zaman korkmuş bir şekilde uyanmamıza neden olur ve uykumuzu olumsuz etkiler.
Geceleri uykumuzdan kabuslar görerek uyanmamızın çeşitli sebepleri bulunmaktadır. Kimi zaman yediğimiz yemekler ile ilgili kimi zaman psikolojik bozukluk ile ilgili olabilmekte. Kabus görmemizin başlıca nedenlerine örnek olarak kaygı ve stres, acı veya baharatlı yemekler, yediğimiz yiyeceklerdeki yağ oranı, Alkol kullanmak, ilaç almak, hastalıklar verilebilir.
- Kaygı ve Stres: Genellikle kabusların temel nedenleri arasında kaygı ve stres bulunur. Travmatik durumlar kişide kaygı ve strese yol açabilir. Bu durumlara Örnek olarak sevilen bir kişinin kaybı, geçirilen bir kaza veya bir olay verilebilir. Sadece travmatik olaylar değil günlük hayattaki ekonomik kaygılar, ilişkilerdeki sıkıntılar da stres ve kaygıya sebep olabilir.
- Acı ve Baharatlı Yiyecekler: Yediğimiz yemekler de kabus görmemize sebep olabilmektedir. Acı ve baharatlı yiyecekler vücut sıcaklığını ve metabolizma faaliyetlerini arttırır. Bu durum kabuslara sebep olabilir.
- Alkol Kullanmak: Alkol hızlı şekilde uykuya dalınmasını sağladığı için kişinin kabus görmesine sebep olabilir. Fazla alkol tüketmek çoğunlukla kabuslara yol açar.
- İlaç Kullanmak: Çeşitli ilaçlar yan etkili olarak kabuslara sebep olabilir.
- Hastalıklar: Kişi hasta olduğu zaman sıklıkla kabus görebilir. Grip ve ateşli hastalıklarda da kabus sıklıkla görülebilir.
Karabasan Nedir?
Halk arasında karabasan olarak adlandırılan uyku felci birçok kişinin büyük korkularından biridir. Genellikle uykudan uyanılmadan önce, uyumaya başlayacağımız zamanda veya uykunun REM evresinde gerçekleşebilir. Uyku felci gerçekten korkunç bir durumdur. Kişi uyanıktır ve etrafında olanları fark eder fakat istemli şekilde kolunu veya bacağını oynatamaz.
Bu durum rüya görülen evre olan REM evresinde gerçekleştiğinde daha korkunç bir hal alabilmektedir. Kişi rüya görülen evrede olduğu için canavar, yaratık, şeytan gibi hayali varlıklar, hayali sesler ve görüntüler görebilir. Bu sırada istemli bir şekilde hareket edilemediği için yoğun bir korku hissi yaşanıyor. Uyku felci kişinin solunumunu etkilemez bu yüzden durum yaşandığında kişi normal olarak soluk alıp verebilir.
Uyku felci genellikle dışarıdan birinin temas etmesi ile sonlanır veya kişiden kişiye değişiklik göstererek ortalama 10-15 saniye sonunda durabilir. Uyku felci yaşayan kişi genelde uyandığında korkmuş bir şekilde çığlık atarak kalkar. Bu durum sıklıkla yaşandığı zaman kişinin sadece uykusunu olumsuz etkilemekle kalmayarak günlük hayatını, aile ilişkilerini ve çevresindekiler ile ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
Karabasan Neden Olur?
Karabasan yani bilimsel adı ile uyku felci birçok neden bağlı olarak gerçekleşebilir. Kimi zaman hastalıktan dolayı kimi zaman stresten dolayı meydana gelir. Uyku felci başlıca aşağıda sıralanan durumlardan dolayı sıklıkla meydana gelir.
- Narkolepsi (uyku döngüsü bozukluğu) hastalığını sahip olan kişilerde görülür.
- Stresli ve kaygılı günlerden geçmekte olan kişilerde görülebilir. Örnek olarak aşırı sınav stresi veya aşırı iş stresi yaşayan kişiler verilebilir.
- Uykuda yüzüstü olacak şekilde uyuyan kişilerde meydana gelebilir.
- Az uyuyup, sıklıkla alkol tüketen kişiler karabasan olayı ile karşı karşıya gelebilir.
- Hayatında ani ve büyük değişiklikler yaşayan kişiler.
