Psikolojik şiddet aynı zamanda, psikolojik istismar veya duygusal şiddet olarak adlandırılır. Mağduru duygusal olarak sindirmek, aşağılamak ve toplumdan soyutlamak için üzerinde kurulan baskı ve istismar şeklidir. Çoğu zaman psikolojik şiddet gören kişi bunun farkında olmayabilir. Sürekli eleştirme, küçük düşürme, günlük hayata ilişkin bir sınırlama ve denetleme ile yapılan bir saldırganlık biçimidir.
Küfür, korkutma, hakaret ve tehdit gibi eylemlerle mağduru kendine değersiz hissettirecek derecede istismar uygulanır. Aile ilişkisi, iş yaşamı başta olmak üzere çoğunlukla kadınlar ve çocuklar üzerinde sistematik bir şekilde uygulandığı gözlemlenir. Psikolojik şiddete maruz kalan kişide bir süre sonra, gerginlik, huzursuzluk, korku ve öz güven eksikliği ortaya çıkar. Kendini sürekli suçlu ve çaresiz hisseder. Önlem alınmadığı takdirde daha farklı psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir.
Psikolojik Şiddet Örnekleri
Aile içinde, çok küçük görünen ama aslında psikolojik baskı içeren davranış çeşitleri oldukça fazladır. İkili ilişkilerde çoğu zaman psikolojik şiddet uygulayan taraf mağduru; yalnız bir şey yapamayacağına, tek başına hiçbir işi tam anlamıyla beceremeyeceğine inandırması, küçümseme, yalnız başına dışarı çıkmasına izin vermeme gibi üstünlük sağlama şeklinde kendini gösterir. Sürekli suçlayıcı davranışlarda bulunmak ve kötü sözlerle sindirerek kişinin duygusal anlamda çökmesine neden olur. Giyiminden, konuşmasına kadar müdahale ederek, kişinin güçsüz hissetmesine yol açar.
Çocuklar üzerinde uygulanan psikolojik şiddet, karakterlerinde olumsuz gelişmelere yol açar. Sürekli bağırmak da çocuğa uygulanan duygusal şiddettir. Kendini yetersiz, değersiz ve güvensiz hissetmesi ile birlikte travma yaşayabilir. Uzun bir süre bu şiddete maruz kalan çocuklarda oluşan ruhsal sorunlar, fiziksel belirtilerle ortaya çıkmaktadır.
İş yerinde yapılan psikolojik şiddet yaygın olarak mobbing olarak adlandırılır. Yapılan görevle ilgili mağdurun yetersiz olduğunu her fırsatta dile getirme, gülünç duruma düşürme, aşağılama hatta arkasından yapılan dedikodu, psikolojik baskı türüdür. Uygunsuz şakalar, görevini yapmasını engelleme, ortam içinde sözünü kesme ya da dinlememe, yok sayma gibi davranışlar da duygusal şiddet olarak adlandırılır.
Psikolojik Şiddetin Cezası Var Mı?
Uygulanan şiddet türleri arasında en zor fark edilen ve dolayısıyla da önlem almakta geç kalınabilen bir şiddet türüdür. Psikolojik şiddete uğrayan kişinin, öncelikle bu durumu fark etmesi ve kanunlar kapsamında bulanan haklarından yararlanmak adına tedbir talebinde bulunması gerekir.
Genellikle psikolojik şiddet; aile içinde, ikili ilişkilerde, okulda, iş yerinde yaygın olarak görülür. Psikolojik baskıya maruz kaldığına inanan kişi gerekli kurumlara başvurarak yargı yolu ile duygusal şiddet uygulayan kişinin ceza almasını sağlayabilir. Tanık beyanları ve telefon mesajları, şiddetin ispatına yönelik gösterilen örneklerdir. Psikolojik şiddet uygulamak ‘eziyet suçu’ kapsamında sayılmaktadır ve cezası vardır.
