Fizyolojik açlık bireyin vücut varlığının devam edebilmesi, organların çalışabilmesi için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin karşılanabilmesi için gerek bir uyarıdır. Ghrelin mideden üretilen ve iştahı arttıran bir hormondur. Tam tersi olarak Leptin hormonu ise iştahı baskılar ve tokluk hissi verir. Yemek yemenin başlatılması ve sonlanması belirli hormonların kontrolündedir. Fiziksel açlık yemek yeme ile sonlanır. Bazı durumlarda kişi yemek yese ile hala açlık hissi yaşayabilir fakat bu durum duygusal açlıktan kaynaklanmaktadır.
Duygusal Açlık Nedir?
Duygusal açlık bir yeme bozukluğu örneğidir. Eski tecrübeler, yaşanılan sorunlar insanı yemeğe davranışına iter. Yemek yeme gerçekleşse de tokluk hissi bireyde oluşmaz. Büyük porsiyonları tabağında görse dahi doyacağını düşünmez. Psikolojik, sosyal, kültürel nedenleri olabilmektedir. Kişi yaşadığı sorunları yemek yediğinde çözebileceğine inanır. Bazen ise kendini tatmin etmek için ya da özgüven eksiliği, içine kapanma gibi duygu durum bozukluklarında insanlar daha çok yeme davranışı gösterebilirler.
Duygusal Açlık Sebepleri
- Stres
- Tramvalar
- Uyku düzensizliği
- Üzüntü
- Ailesel sorunlar
- İş hayatında oluşabilecek problemler
- Depresyon
- Bipolar Bozukluk
- Madde ve alkol kullanımı
Duygusal açlığı yeme bozukluğu takip eder. Birçok yeme bozukluğu çeşidi bulunsa da genel sebepleri benzerdir. Fakat yeme bozukluklarında duygusal açlıktan farklı olarak yememe ya da aşırı spor yapma, kusma, laksatif kullanma gibi davranışlar gözlemlenebilir. İki durumda psikolojik bir sorundur ve çözülmesi gerekmektedir. Yaş ve cinsiyet yeme bozukluklarında önemli rol oynamaktadır. Kadınlarda erkeklere; gençlerde erişkinlere oranla daha sık karşılaşılır.
Yeme Bozukluğu Çeşitleri
- Anoreksiya Nervoza
- Blumia Nervoza
- Tıkanırcasına Yeme Sendromu
- Sınııflandırılamayan Yeme Bozukluğu
- Pika
Anoreksiya Nervoza
Anoreksiya hastası olan bireylerin beden algıları değişmiştir. Aynada ne kadar zayıf olurlarsa olsunlar kendilerini kilolu hissederler. Kilo verme eğilimleri devam eder. Vücutlarından memnun değildirler ve yemek yedikleri anda kilo alacaklarını düşünürler. Bu bireylerde hastalığa neden olan durum belirlenmeli ve çözülmelidir. Kalp bir kastır. Anoreksiya hastalarında kalp zayıflar. Çünkü yağ dokusu çok azalmıştır. Birey kas kaybetmeye başlar. Çarpıntıları artar. Saç dökülmesi, tırnak kırılması, halsizlik, tansiyon düşmesi, baş ağrısı gibi problemler yaşar. Vitamin ve mineral yetersizlikleri görülür. Bu bireylerde aynı zamanda regl düzensizliği olabilmektedir. Öncelikle hedeflenen kilo kaybını engellemek olmalıdır. Sonraki etapta ise kilo alımı ve sürdürülebilir beslenme alışkanlıklarının kazandırılması ile süreç tamamlanmalıdır.
Blumia Nervoza
Blumia Nervoza iki evreden oluşur. Kişi önce zayıflamak için diyet girişimlerinde bulunur. Bu diyetler belli periyodlarda kesilir ve kendini aşırı yemeye bırakır. Sonrasında birey iki yol izlemektedir. Bu iki yol kusma ve aşırı spor yapma şeklindedir. Laksatif kullanma, kusma gibi davranışlar gözlemlenir. Blumia Nervoza hastalarının anoreksiya nevroza olan hastalara göre çok daha ciddi problemleri vardır. Bu bireylerde beslenme alışkanlıkları düzenlenmeli ve kişiye özel ihtiyaca uygun bir diyet modeli ilerlenmelidir.
