Sarımsak, soğan ve pırasa gibi soğangiller ailesinin bir üyesidir. Latince ismi Allium Sativum dur. Dünyada anavatanı Hindistan, Çin ve Orta Asya’dır. İlk olarak tıp alanında Çin’de kullanılmaya başlanmıştır. Bilim adamları tarafından sarımsağın anti bakteriyel özelliği defalarca kanıtlanmıştır. Diğer dünya ülkelerinde ve bizim ülkemizde veba, dizanteri, kolera, tifo gibi salgın hastalıklarda tedavi edici olarak kullanılmıştır. Hatta bu salgın hastalıkları tedavi etmek için çalışan hekimler yüzlerine sarımsak suyuna batırdıkları maskelerle korunmuşlardır. Bir diğer rivayete göre Mısırlılar piramitlerin yapımında çalışan kişilere güç vermesi amacıyla sarımsak, soğan ve turp yedirmişlerdir.
Sarımsağın değeri son yıllarda daha da anlaşılmaya başlanmıştır. Bunun neticesinde endüstriyel birçok üründe kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları şampuanlar, kremler, bitkisel aroma vericilerdir. Özellikle yemeklere verdiği aroma içeriğindeki yaklaşık 200 adet kimyasal bileşenin ısı etkisiyle değişiminden kaynaklanır. Pişirilerek tüketilebileceği gibi çiğ olarak da çok faydalıdır. Çiğ sarımsağın keskin kokusu allil sülfit, kükürtlü ve eterli yağlardan gelir. Bazıları için rahatsız edici olsa da bu, sarımsağın şifasından faydalanmak için tolere edilmelidir.
Sarımsağın içeriğindeki bazı bileşenler;
Kükürt içeren uçucu yağlar: Allisin, allin
Enzimler: Allinaz, peroksidaz, mirasinaz
Karbonhidratlar: Sakkaroz, glikoz
Mineraller, aminoasitler, A, B1, B2, B3, C ve E vitaminleridir.
Sarımsağın antimikrobiyal ve anti kanser etkileri allisin ve onun yıkım ürünlerinin içeriğinden kaynaklanır. Sarımsak pişirildiğinde içeriğinde ihtiva ettiği allisin oluşumunda etkili olan allinaz enzimi ısının etkisi ile aktifliğini yitirmektedir. Bu nedenle sarımsak pişirilmekten ziyade çiğ olarak yutularak tüketilmelidir. Son yıllarda sarımsağın kapsül ve tablet formları popüler olmasına rağmen sarımsağın çiğ ve doğal olarak tüketilmesi her zaman daha faydalıdır. Endüstride sarımsaktan; sarımsak esansiyel yağı, sarımsak ekstraktı, sarımsak tozu elde etmek için de faydalanılır.
SARIMSAĞIN FAYDALARI
- Yapılan araştırmalara göre; sarımsağın ihtiva ettiği organo sülfür bileşikler sayesinde kanser, kalp hastalıkları, karaciğer hastalıkları ve nörolojik hastalıklara karşı adeta bir kalkan görevi gördüğü belirlenmiştir.
- Çiğ olarak yutulan sarımsak vücuda enerji verir. Vücudun dinç olmasına ve algıların açık olmasına yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir. Özellikle kışın soğuk algınlığından korunmak için tercih edilebilir.
- Kemik hastalıklarında etkili rol oynar. Kadınlarda ileri yaşlarda görülen kemik erimelerini önlemek için kullanılabilir.
- Sarımsak yutmak vücuttaki enfeksiyonlara ve iltihaplı hastalıklara karşı doğal antibiyotik etkisi gösterir. Endüstriyel antibiyotikleri tükettiğimizde faydasının yanında birçok zararını da görüyoruz. Fakat doğal antibiyotik olan sarımsak bu zararları göstermeyip tedavi edici etkisi vardır.
- Bağırsak kurtlarının atılmasına yardım eder.
- Hazmı kolaylaştırarak bağırsakların sağlıklı çalışmasını sağlar. Kilo vermek isteyenler sarımsak tüketirse tokluk hissi yaratır. Kalorisi düşüktür, bu nedenle diyet listelerinde yer almasında sakınca yoktur. Kabızlık ve şişkinliği engelleyerek yağ yakımını artırır. Sarımsağın bu özelliğinden faydalanmak isteyenler çiğ olarak tüketebileceği gibi sarımsak çayından da faydalanabilirler.
- Yüksek kolesterolü düşürür. Yüksek tansiyona iyi gelir. Kalp krizi riskini en aza indirir. Kalp damarlarını korur.
- Kan sulandırıcı etkisi vardır. Dolayısıyla hematolojik rahatsızlığı olanlar doktoruna danışmadan sarımsak tüketmemelidir.
- Kanser hücrelerinin çoğalmasını önler ve kansere karşı koruyucu etkisi vardır. Yapısında içerdiği kükürtlü bileşenler sayesinde güçlü bir antioksidan özellik gösterir. Kanser hastalarının almak zorunda kaldıkları tedavi sonucu zarar gören hücrelerine kalkan olarak koruyucu rol üstlenir.
- Sarımsak saçların ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallere sahip olduğu için saçların güçlü ve parlak olmasını sağlayarak dökülmeleri önler. Bu etkilerinden dolayı endüstriyel olarak sarımsaklı şampuanlar üretilmektedir. Ayrıca evde yapılan saç bakım maskelerine de çiğ sarımsak ezilerek eklenebilir.
- Cinsel sağlık için faydaları vardır. Erkeklerde sperm sayısının artmasını, kadınlarda da yumurtlamanın düzenli olmasını sağlar. Bu nedenle bebek planı yapan ya da tedavi gören bireyler düzenli sarımsak tüketebilirler.
Sarımsağı daha etkili ve tüketilebilir hale getirmek için şu kürü uygulayabiliriz: 2 ya da 3 diş sarımsak, bir yemek kaşığı doğal bal ve birkaç damla limon ile karıştırılır ve günde 1 tatlı kaşığı tüketilebilir.
NOT:
Sarımsak aç karnına tüketildiğinde mide rahatsızlığı olanlarda mide ağrısına, şişkinliğe, mide yanmalarına neden olabilir. Bu nedenle hassas mide yapısında olanlar dikkatli tüketmelidir.
Yeşil taze sarımsak veya diş sarımsak tüketerek hem gelecekte oluşacak hastalıkları önlemiş olur hem de var olan hastalıklarımızdan kurtulabiliriz. Böylesine mucizevi etkileri olan bir besini günlük beslenmemizden eksik etmemeliyiz.
