Öfke kontrolü kişinin öfkesini doğru şekilde gösterebilmesi ve yönetebilmesi anlamına gelmektedir. Buradaki asıl amaç kişinin kendisine ve çevresine zarar vermeden hissettiklerini ifade edebilmesidir. Öfke kimi durumlar için kişinin kendini karşıdakine anlatabilmesi konusunda fayda sağlasa da bazı durumlarda olumsuz sonuçlara da neden olabilmektedir.
Günlük hayatta yaşamın her alanında öfke durumu ile karşılaşabilmek mümkündür. Her zaman ciddi bir sorun haline gelmeyen öfke durumu, sık sık tekrar edilmesi ve kronikleşmesi halinde kontrol edilemez bir hal alabilmektedir. Bu durum kişinin hem kendisine hem de çevresine zarar vermesine neden olan bir durumdur.
Öfke Kontrol Bozukluğu Belirtileri
Öfke kontrolü sağlayamayan kişiler tepkilerini farklı şekilde gösterebilmektedirler. Bu durumda kişide hem fiziksel hem de ruhsal olarak bazı belirtiler şekilde ortaya çıkmaktadır.
- Kalp atış hızında artış,
- Stres ve gerginlik hali,
- Düzensiz nefes alıp verme,
- Kan basıncının yükselmesi,
- Bağırarak konuşma, konuştukları düşünmeden söyleme,
- Sabırsız olma,
- İletişim kurma zorluk yaşama,
- Şiddete meyilli olmak, en sık görülen belirtiler arasındadır.
Öfkenin Vücuda Etkileri
Öfke durumu söz konusu olan kişilerin vücutlarına bazı olumsuz etkiler görülmektedir. Bu etkilerin başında stres gelmektedir. Baş ağrısı, kalpte çarpıntı ve göğüste sıkışıklık gibi şekillerde kendini gösteren durum, uzun vadede bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açmaktadır. Öfkenin artması kişinin tahammül seviyesinin azalmasına neden olarak kişiyi daha fazla olumsuz duyguya sevk edecektir.
Öfke Duygusuna Neden Olan Durumlar
Kişinin maruz kaldığı bazı durumlar onda öfke duygusunun oluşmasına zemin hazırlamaktadır.
- Psikolojik ve fiziksel şiddete uğramak,
- Haksızlıkla karşılaşma durumu,
- Özgürlüğün kısıtlandığı durumlar,
- Hakaret ve küfür gibi sözlerle karşılaşılması hali,
- Aldatma olayının yaşanması,
- Finansal sorunlar,
- Depresyon,
- Aile içi yaşanan problemler,
- Madde kullanımı,
- İletişim becerisinin zayıf olması halinde kişi öfke kontrolü yaşamakta zorluk yaşayabilmektedir.
Öfke Kontrolü İle Başa Çıkma Yöntemleri
Öfke kontrolsüzlüğünün ortadan kaldırılabilmesi için uygulanacak bazı terapiler bulunmaktadır. Hangi terapinin uygulanacağı öfke kontrolsüzlüğünün nedeni, belirtilerin ciddiyeti ve kişinin terapiye verdiği cevap şeklinde değişiklik gösterebilmektedir. Diğer yandan kişi birtakım yolları uygulayarak öfke kontrolü sağlayabilmektedir.
- Kişi öfkelendiğini fark ettiği anda nefes egzersizleri yaparak kendini sakinleştirmelidir.
- Kişi öfkeleneceği anladığı durumda mizaha yönelerek konuyu değiştirmelidir.
- İletişim becerileri geliştirilerek kişide öfkelenme durumunun oluşması engellenmelidir.
- Bireyin öfkenin etkisine bağlı olarak kindar ve şiddete meyilli bir insan olmasının önüne geçilmelidir.
- Stres durumunun artacağı ortamlarda kişi kısa molalarla sakinleşmeye çalışmalıdır.
- Çözümlere odaklanıyor olmak öfkelenmeye neden olacak üzerinde durmayı engelleyecektir.
- Resim çizmek, spor yapmak ve bunun gibi farklı aktiviteler öfkeyi görmezden gelmek için en etkili yöntemler arasında yer almaktadır.
Öfke Kontrolü Tedavi Yöntemleri
Öfkenin psikolojik bir durum olması semptomların ilaçla tedavi edilebilmesini daha kolay hale getirmektedir. Hastanın kendi kendine yetebiliyor olması tedavinin asıl amaçları arasında yer almaktadır. İlaçların amacı hastayı iyileştirmek olduğu için ilaçların olası yan etki oluşturup oluşturmaması durumu detayı bir şekilde araştırılmalıdır.
Öfke kontrolü tedavisinde uygulanan bazı yöntemler her bireyde farklı şekillerde etki gösterebilmektedir.
- İletişim becerilerini geliştirme,
- Grup terapisi,
- Medikal tedaviler,
- Bilişsel davranışçı terapi bu aşamada uygulanan bazı tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır.
Öfke kontrolü sağlanması bireyin fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması açısından da son derece önemlidir. Birey öfkesini kontrol edebilmesi halinde kendine olan özgüveni artarak çevresi tarafından da daha fazla değer gören bir kişi haline gelecektir. Öfkelendiğinin farkında olan fakat bunun önüne geçmekte zorlanan kişiler konuda uzman kişilerden destek alarak süreci daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde atlatabilir.
