Üç aylar, Hicri takvime göre Recep, Şaban ve Ramazan aylarından oluşuyor. İslam âlemi için oldukça önemli zamanlardan biridir. Bu üç ay boyunca Müslümanlar dinî hissiyat ve ibadet yoğunluğu eşliğinde gündelik hayatlarını sorgulama, zenginleştirme ve yenileme fırsatı yakalamaktadır.
Üç Aylar mübarek olarak sayıldığı için bu aylarda yapılan ibadetler, dualar arttırılırken, işlenen günahlar azaltılır ve Ramazan ayına hazırlık yapılır. Bu üç mübarek ay içinde Recep ayı Regaib Kandili ve Miraç Kandilini, Şaban ayı Beraat Kandilini ve Ramazan ayı Kadir Gecesini bulunduruyor ve bu zamanların önemi daha da artıyor. Üç aylar Ramazan bayramıyla beraber sona ermektedir.
Üç aylarla ilgili olarak hadis âlimleri receb ve şaban aylarının fazileti hakkında kaynaklarda mevcut rivayetlerin çoğunun uydurma, önemli bir kısmının zayıf olduğunu dile getirmektedir. Resûl-i Ekrem’in receb ayı girdiğinde, “Allahım, receb ve şâbanı bize mübarek kıl ve bizi ramazana ulaştır!” biçiminde dua ettiği hakkındaki rivayet (Taberânî, el-Muʿcemü’l-evsaṭ, IV, 189; Ebû Nuaym, VI, 269; ayrıca bk. Müsned, I, 259) zayıf olarak kabul edilmektedir. Resûlullah’a isnat edilen, “Receb Allah’ın ayıdır, şâban benim ayımdır, ramazan ise ümmetimin ayıdır” rivayetinin ise aslı bulunamamıştır (Süyûtî, s. 114).
Üç Aylar Ne Zaman Başlayacak?
Üç aylar, 2021’de Recep ayının başlangıcı olan 13 Şubat günü başlıyor. Üç aylar içinde bulunan Regaib Kandili 18 Şubat Perşembe günü, Miraç Kandili 10 Mart günü, Beraat Kandili 27 Mart günü idrak edilecektir. Üç aylar Ramazan bayramıyla beraber sona erecektir.
Üç Aylarda Ne Zaman Oruç Tutulur?
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından üç aylarda oruç tutma konusunda halkı bilgilendirmek için açıklamalar yapılmıştır. Açıklamada Ramazan ayında tutulan orucun farz olduğu fakat diğer iki ay içinde tutulan oruçların farz olmadığı, nafile oruç olarak tutulabileceği söyleniyor. Diyanet işleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklama şu şekildedir;
“Halk arasında üç aylar diye bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayları mübarek aylardır. Nitekim Hz. Peygamber, Recep ayı girdiğinde “Allah’ım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” diye dua etmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 259). Ramazan ayında oruç tutmak farzdır (Bakara, 2/184-185).”
“Recep ve Şaban aylarında ise; Hz. Peygamberin (s.a.s.) diğer aylara oranla daha fazla nafile oruç tuttuğu, ancak Ramazan’ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır (Buhârî, Savm, 52-53; Müslim, Sıyâm, 173-79). Bu itibarla, Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dinî bir dayanağı yoktur. Kişi, sağlığı müsait olup güç yetirdiği takdirde bu aylarda dilediği kadar nafile oruç tutabilir.”
Üç Aylarda Hangi İbadetler Yapılmalıdır?
Bu üç ay boyunca günahlarımız için bolca tövbe etmeliyiz. Günlük hayatımızı ve işlediğimiz günahları göz önüne alarak hesap günü kurulacak divanın tek Hâkimi olan Yüce Allah’ın (cc) hakkımızda nasıl bir karar vereceği düşünülerek, hayatımızda yapmamız gereken değişiklikleri idrak etmeliyiz.
Farz ibadetlerin yanında nafile ibadetlere de normalden daha fazla önem verilmeli. Farz namazların ardından en değerli namaz olan ve gece namazı olarak bilinen teheccüd namazı üç ay boyunca sıklıkla kılınmalı, dua edilmelidir.
Bolca kuran okunmalı ve dinlenmelidir. Gerekli ortam sağlanabildiği halde kuran ziyafeti verilmesinde fayda var. Peygamber Efendimize (s.a.s.) salât ve selâmlar getirilmeli ve Peygamberimizin şefaatini dileyip dua etmeliyiz. Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli.
İşlediğimiz günahlardan samimi bir şekilde tövbe edilmelidir. Küs ve dargın olan kişileri barıştırılır. Vefat etmiş yakınlarımız ziyaret edilerek dua edilmelidir. Çevremizdeki insanların üç aylarını kutlayarak onları mutlu edebiliriz.
Yoksul veya kimsesiz kişilere yardımlarda bulunarak yaptığımız hayır işlerini çoğaltmalıyız. Tefekkürde bulunulmalı, “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir” gibi sorular sorarak kendimizi sınamalıyız. Tüm insanlık ve kendimiz için dualar etmeliyiz.
