Yenidoğan sarılığı nedir sorusu yeni anne baba olan birçok kişinin sormuş olduğu sorulardan biridir. Oldukça yaygın olarak görülen yenidoğan sarılığı, bebeğin gözlerinde ve cildinde sararmalar şeklinde görülmektedir. Bebek beslenmeye başladıkça ve bebeğin karaciğeri geliştikçe sarılıkta 2-3 hafta içerisinde kendiliğinde geçiyor olacaktır.
3 haftadan uzun süreli olan sarılıklar ciddi hastalıkların belirtisi olabilmektedir. Bilirubin seviyesinin yüksek olduğu bebeklerde serebral palsi ve sağırlık riski ortaya çıkabilmektedir. Bu gibi durumların önüne geçebilme adına bebek taburcu olmadan önce ve taburcu olduktan sonra 3 ile 5 gün içinde tekrar sarılık kontrolü yapılması gerekmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Belirtileri Nelerdir?
Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde bu durumun belirtileri hemen görülmeye başlayacaktır. Görülen ilk belirtiler ise bebeğin cildinde ve gözlerinde sararma meydana gelmesidir. Genelde doğumun ardından 2 ile 4 gün içerisinde ortaya çıkan sararma 7 günün sonunda bilirubin seviyesinin yükselmesi ile tavan yapmaktadır.
Bebeğin cildine hafif şekilde dokunulduğunda o bölgede sararma oluşuyorsa bu durum bebeğin yenidoğan sarılığı olduğunun belirtisidir. Yenidoğan sarılığı nedir diye bakıldığında kısaca bebeğin cildinden meydana gelen sararmalar şeklinde ifade etmek daha doğru olacaktır.
Yenidoğan sarılığı hemen her bebekte yaygın olarak görülebilen bir durumdur. Çoğunlukla hafif olan ve kendiliğinde geçen sarılık, uzun sürmesi ve şiddetli olması durumunda ciddi hastalıkların habercisi olabilmektedir. Sarılığın şiddetli olması beyinde kalıcı hasara sebep olabileceğinden belirtilerin ciddi olması durumunda mutlaka doktora gidilmesi gerekmektedir.
- Bebekteki sarı rengin daha da derinleşmesi halinde,
- Bebeğin çok fazla uykuya meyilli olması durumunda,
- Bebeğin ateşinin 38 derecenin üstünde olması durumunda,
- Sarılığın giderek daha da yayılması durumunda,
- Bebeğin sık ağlaması ve uyuşukluk halinin olması durumunda vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerekmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Önlenebilir Mi?
Yenidoğan sarılığı önceden önlenebilecek bir durum değildir. Farklı sebeplere bağlı olarak oluşabilecek yenidoğan sarılığının şiddetini azaltabilmek mümkündür.
- Bebek yeteri kadar anne sütü aldığında sarılığın şiddeti daha az olacaktır. Bu nedenle ilk birkaç gün içinde bebek günde ortalama 12 kez beslenmelidir.
- Mama ile beslenen bebeklere ilk hafta içinde 2 ile 3 saatte bir mama verilmesi gerekmektedir.
- Bebeğin doğumun ardından ilk 5 gün gözlemlenmeli, belirtilerin artması durumunda vakit kaybetmeden çocuk doktoruna gidilmesi gerekmektedir.
Yenidoğan Sarılığı Neden Olur?
Yenidoğan sarılığı bebeklerde yaygın görülen bir durum olup bazı bebeklerde bu durumun görülme sıklığı ve belirtileri fazla olabilmektedir.
- 37. gebelik haftasından önce doğan prematüre bebekler,
- Yeterince anne sütü alamayan ve emmekte zorlanan bebekler,
- Annenin ve bebeğin kan grubunun uyumlu olmaması,
- Diyabetli olan annelerin bebekleri,
- Doğum esnasında kanama ya da morarma meydana gelmesi durumunda yenidoğan sarılığı görülme olasılığı oldukça fazladır.
Yenidoğan Sarılığı Nasıl Teşhis Edilir?
Yenidoğan sarılığının fark edilmesi durumunda hemen doktora gidilmesi büyük önem arz etmektedir. Hekim tarafından tanının konulmasının ardından tedaviye hemen başlanması gerekmektedir. Aksi taktirde bebeğin sinir sisteminde ciddi sorunlar meydana gelebilmektedir.
Doğumun ardından 24 saat içerisinde sarılık belirtisi görülen bebeklerin sarılık şiddetini ölçmek için birtakım testler yapılmaktadır. Kan testi ve deri testi ile bilirubin seviyesi ölçüler tedaviye başlanır. Diğer yandan sarılığın görülmesinin altında yatan herhangi bir durum olup olmadığının belirlenmesi için ek testler yapılır.
Yenidoğan Sarılığı Nasıl Tedavi Edilir?
Yenidoğan sarılığı nedir sorusu kadar yenidoğan sarılığının tedavi yöntemleri de en çok merak edilen soruların başında gelmektedir. Hafif sarılık durumu bebeğin beslenmesine bağlı olarak kendiliğinden geçecektir. Sarılığın tedavi gerektirip gerektirmediği durumu çocuk doktoru tarafından yapılacak kontrollerle bebeğin kaç günlük olduğu, ağırlığı ve kandaki bilirubin düzeyine göre belirlenmektedir.
Kandaki bilirubin düzeyi yüksek olan bebeklerde fototerapi ismi verilen ışık tedavisi uygulanmaktadır. Bu ışık tedavisi ile bilirubin idrarda çözünerek vücuttan atılmaktadır. Yapılan ışık tedavisini bebek için bir zararı bulunmamaktadır. Bebeğin gözlerinin uygulama esnasında ışıktan etkilenmemesi için kapatılmaktadır.
Kan uyuşmazlığının sebep olduğu ve bu nedenle bilirubin seviyesinin yüksek olması durumunda kan değişimi yapılması gerekebilmektedir. Anne sütü sarılığı önlenmesinde doğrudan etkilidir. Bu nedenle doğumun yapılmasının ardından ilk saatte bebeğin emzirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Yenidoğan sarılığı nedir ve bu durumun neden kaynaklanmış olabileceği sorusu yenidoğan bebeği olanların ailelerin ilgi alanına giren konulardan biri olmaya devam edecektir. Bebeğinde sarılık şüphesi olanların en yakın çocuk doktoruna giderek bebeği doktora göstermeleri gerekmektedir.
